
Alkohol jako droga do sensu życia?
Film Na Rauszu (Druk, 2020) w reżyserii Thomasa Vinterberga to poruszająca opowieść o czterech nauczycielach w średnim wieku, którzy – mierząc się z kryzysem egzystencjalnym – decydują się na nietypowy eksperyment. Kierując się teorią norweskiego psychiatry Finna Skårderuda, według której człowiek rodzi się z niedoborem 0,05% alkoholu we krwi, postanawiają codziennie pić, by poprawić swoje funkcjonowanie.
Film stanowi punkt wyjścia do głębszej refleksji nad mechanizmami uzależnienia oraz ukrytymi potrzebami emocjonalnymi, które często pozostają niezaspokojone w codziennym życiu dorosłych mężczyzn. Poniższa analiza z perspektywy terapeutycznej rzuca światło na to, co naprawdę napędza bohaterów Rauszu i jak destrukcyjny może być pozornie niewinny eksperyment.
Mechanizmy uzależnienia w filmie „Na Rauszu”
1. Nałogowe regulowanie emocji
Bohaterowie filmu sięgają po alkohol jako sposób na radzenie sobie z trudnymi emocjami: wypaleniem zawodowym, kryzysem tożsamości, samotnością i niską samooceną. Alkohol staje się narzędziem tłumienia lęku, smutku i frustracji – klasyczny mechanizm prowadzący do uzależnienia.
2. Iluzja kontroli nad alkoholem
Początkowo bohaterowie ustalają zasady eksperymentu – chcą pić „kontrolowanie”, by uniknąć ryzyka. Jednak z czasem granice zacierają się, a alkohol przejmuje władzę. To obraz typowego schematu uzależnienia: od kontroli do utraty panowania nad własnym zachowaniem.
3. Wzmocnienie pozytywne i negatywne
Na początku picie przynosi pozytywne efekty: pewność siebie, kreatywność, lepsze relacje z otoczeniem. Z czasem jednak bohaterowie piją już nie po to, by czuć się lepiej, ale by nie czuć się gorzej – to wzmocnienie negatywne, które podtrzymuje uzależnienie.
4. Od okazjonalnego picia do przymusu
Eksperyment przestaje być zabawą, a staje się nieodłącznym elementem codzienności. Bohaterowie tracą zdolność rezygnacji z alkoholu, co prowadzi do utrwalenia kompulsywnych zachowań i zaniku realnej kontroli.
Potrzeby emocjonalne bohaterów filmu „Na Rauszu”
1. Potrzeba akceptacji i uznania
Wszyscy bohaterowie zmagają się z poczuciem niedowartościowania – w pracy, relacjach rodzinnych, a nawet we własnych oczach. Alkohol daje im iluzję bycia kimś lepszym, bardziej charyzmatycznym, sprawczym. Przykładem jest Martin, który odzyskuje zapał do nauczania pod wpływem alkoholu.
2. Potrzeba bliskości i wspólnoty
Eksperyment alkoholowy zacieśnia więzi między bohaterami. Regularne spotkania i wspólne picie stają się namiastką relacji, których brakowało im w życiu prywatnym. Niestety – ta bliskość opiera się na niezdrowych fundamentach.
3. Potrzeba zmiany i ucieczki od rutyny
Życie bohaterów toczy się w stagnacji – powtarzalność, brak wyzwań i emocji. Alkohol staje się biletem do innej rzeczywistości, choć tylko na chwilę. Zamiast realnej zmiany, pojawia się ucieczka, która pogłębia kryzys.
4. Potrzeba autonomii i poczucia wpływu
Decyzja o udziale w eksperymencie jest wyrazem potrzeby kontroli nad własnym życiem. Bohaterowie chcą udowodnić, że mogą sami decydować o sobie. Paradoksalnie – im dłużej trwa eksperyment, tym bardziej alkohol odbiera im autonomię.
Rausz jako metafora kryzysu męskości i zagubienia
Film Rausz nie jest jedynie historią o alkoholu – to uniwersalna opowieść o kryzysie tożsamości, który dotyka wielu mężczyzn w średnim wieku. Pokazuje, jak niezaspokojone potrzeby emocjonalne mogą prowadzić do sięgania po substancje psychoaktywne jako formę „szybkiej ulgi”.
Wnioski terapeutyczne: Jak rozumieć uzależnienie?
Z perspektywy terapeutycznej kluczowe jest nie tylko rozpoznanie objawów uzależnienia, ale także zrozumienie, jakie potrzeby emocjonalne kryją się za używaniem substancji. Rausz świetnie obrazuje, że uzależnienie rzadko bywa tylko „problemem z alkoholem” – to raczej sposób radzenia sobie z wewnętrzną pustką, frustracją czy brakiem sensu.
Praca z osobami uzależnionymi wymaga więc empatii, zrozumienia ich historii i stworzenia bezpiecznej przestrzeni, w której mogą nauczyć się zaspokajać swoje potrzeby w sposób konstruktywny i trwały.
Zajrzyj na nasze media społecznościowe: